Jesteśmy społeczeństwem, które przyszłe pokolenia będą pamiętać jako wiecznie śpieszącym się gdzieś, uzależnionym od technologii i … kawy. Tak, kawa to nie tylko napój, to obecnie część naszego stylu życia i ogromna część światowej gospodarki. Piją ją wszyscy: młodzież, dorośli, starsi, nawet dzieci już od małego są pojone kawami zbożowymi. Poniżej znajduje się kilka ciekawych informacji na temat tegoż oto napoju bogów, z którymi warto się zapoznać.
Historia kawy
Rytuał picia kawy sięga XVI wieku, kiedy to w Stambule pojawiła się pierwsza na świecie kawiarnia. Początki były trudne, jednak z czasem mieszkańcy przekonali się do czarnego napoju oraz towarzyszących mu spotkań w gronie przyjaciół i rodziny. W kolejnych latach dzięki Turkom tradycja picia kofeiny została rozpowszechniona na całą Europę, a w Polsce pierwsza kawiarnia została otwarta w Gdańsku. Co ciekawe w czasie II WŚ i PRLu kawa była produktem bardzo trudno dostępnym, więc jej posiadanie dawało możliwość załatwienia każdej sprawy, np. wyrobienia paszportu. Obecnie ze względu na niesłabnącą popularność patrzymy na małą czarną pod innymi kategoriami. Przy wyborze interesuje nas zarówno skład kawy, właściwości odżywcze, wpływ na zdrowie czy cena.
Jak powstaje kawa?
Zanim kawa trafia na półki sklepowe przechodzi przez szereg etapów produkcyjnych. Jakich?
Sadzenie – ziarna kawowca poddaniu procesowi wysuszenia, palenia i zmielenia są używane do parzenia kawy, następnie sadzone. Następnie są one zbierane i selekcjonowane, by jak najszybciej poddać je procesowi przetwarzania. Kolejnym etapem jest suszenie tych ziaren i frezowanie, czyli obieranie, polerowanie i klasyfikacja ze sortowaniem. Potem dalej eksportowane są z krajów Ameryki Południowej i poddane są wielokrotnemu testowaniu, zwanemu cupping. Ostatnimi etapami są palenie, mielenie i parzenie ziaren kakaowca.
Stopnie wypalenia ziaren kawy
- PALENIE JASNE – delikatny smak i większa kwaskowość kawy.
- PALENIE ŚREDNIE – najpopularniejszy wybór poziomu palenia, w smaku przypominający mieszankę kwaskowości i goryczy.
- PALENIE CIEMNE – bardzo intensywny smak goryczy napoju.
Arabica vs Robusta
Pośród różnych rodzajów kaw ziarnistych, niesłabnącym zainteresowaniem wciąż cieszą się 2 rodzaje – arabica i robusta, które różnią się między sobą, np. ceną, sposobem i czasem uprawy.
Arabica w przeciwieństwie do Robusty jest bardziej wymagająca, a co za tym idzie droższa i chętniej wybierana. Posiada mocny aromat, w smaku jest łagodna i średnio kwaśna. Niska zawartość kofeiny sprawia, że można tę kawę pić nawet kilka razy dziennie, bez efektu pobudzenia.
Z kolei smakosze Robusty cenią ją za mocny, gorzki i kwaśny smak oraz słaby aromat. W składzie posiada duże ilości kofeiny, dlatego polecana jest osobom, które chcą dostać zastrzyk energii, jednak nie należy przesadzać z dzienną ilością spożywania tego napoju.
Często też producenci kawy tworzą blend, czyli mocną gorycz ziaren robusty, łączy się z delikatnym aromatem arabiki, w wyniku czego tworzy się łagodny i pyszny smak.
Kawa bezkofeinowa
Przeprowadzone badania dowodzą, że najzdrowsza i najbezpieczniejsza dla zdrowia jest kawa bezkofeinowa, potocznie zwana zbożową. Nie zawiera ona tych składników, o których myślimy sięgając po filiżankę prawdziwej kawy, ale dzięki temu również nie wpływa uzależniająco, pobudzająco czy usypiająco na organizm. Spokojnie można podawać ją małym dzieciom do śniadania czy kolacji i samemu w ciągu dnia częstować się nią do woli.
Kawa z ekspresu
Obecnie większość domostw wyposażona jest w ekspresy do parzenia kawy. Jest to bardzo wygodna i prosta w użyciu maszyna, które w domowych warunkach pozwala delektować się pyszną małą czarną jak z kawiarni. W ekspresie ciśnieniowym ziarenka kawy mają najkrótszy czas styczności wrzącą wodą, co zapobiega wydostawaniu się szkodliwych substancji, np. związków eterycznych. Dodatkowym plusem jest fakt, że w tego typu urządzeniach temperatura parzenia jest dostosowywana do rodzaju kawy i użytkowanych ziaren, co chroni napój przed utratą smaku lub co gorsza uzyskaniem posmaku goryczki czy kwaśności.
Sposób przechowywania kawy
Aby móc dłużej cieszyć się cudownym aromatem kawy warto zastosować się do kilku istotnych rzeczy: przechowywać ją w oryginalnym, szczelnie zamykanym opakowaniu, najlepiej w suchym i ciemnym pomieszczeniu. Kawy nie należy przetrzymywać w lodówce, ponieważ wilgoć skutecznie zabija smak i aromat produktu. Ważne jest również to, by nie mielić od razu wszystkich ziaren, tylko tyle ile jest nam potrzebne w danym momencie.
Zdrowe właściwości kawy
- Polepsza pamięć krótkotrwałą i zdolności poznawcze.
- Zmniejsza ryzyko choroby marskości wątroby.
- Wspomaga koncentrację, a także wpływa pozytywnie układ trawienny i krążenie.
- Przyśpiesza metabolizm i pomaga zapobiegać zmęczeniu mięśni.
- Zmniejsza ryzyko wystąpienia u mężczyzn kamicy żółciowej.
- Pomaga zmniejszyć zachorowalność na nowotwory pęcherza wśród palaczy.
- Zmniejsza ryzyko zachorowania na chorobę Parkinsona.
- Minimalizuje ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II.
- Obniża ryzyko zachorowania na raka wątroby i jelita.
- Podnosi efektywność środków przeciwbólowych.
- Polepsza perystaltykę jelit.
- Może ograniczać rozwój próchnicy zębów.
Szkodliwy wpływ kawy na organizm
- Ma właściwości pobudzające, a w nielicznych przypadkach zawartość kofeiny wpływa usypiająco.
- Zbyt częste picie kawy zwłaszcza czarnej powoduje żółknięcie zębów.
- Podwyższone ciśnienie krwi.
- Zwiększone ryzyko ataku serca.
- Zahamowanie neurogenezy w hipokampie co powoduje uczulenie receptorów dopaminy, blokuje receptory adenozynowe, pogarsza pamięć, wzmaga uczucie lęku, niepokoju oraz powoduje fizyczne uzależnienie.
- Ryzyko urodzenia martwego dziecka przy spożyciu więcej niż 2 filiżanek dziennie .
- Prawdopodobieństwo wystąpienia osteoporozy.
- Wypłukiwanie wapnia i magnezu z organizmu.
- Gotowana mała czarna wpływa na podniesienie poziomu cholesterolu.
- Przedawkowanie kofeiny powoduje nerwowość, rozdrażnienie, bezsenność.
„Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni, że dana substancja nie jest trucizną”. – Paracelsus. Słowa te bardzo dobrze ilustrują fakt, że tak naprawdę wszystko zostało stworzone dla ludzi i tylko od sposobu korzystania z danej rzeczy zależy, czy przysłuży się to dobru czy będzie stanowiło zagrożenie.
Kilka ciekawostek o kawie:
- Brazylia jest największym eksporterem kawy ziarnistej na świecie.
- „Gahwah” (ze staro arabskiego) i „kahweh” (z tureckiego) oznacza „siłę podnoszącą” i „usuwający zmęczenie”.
- W przeciągu ostatniej dekady spożycie kawy wzrosło o ponad 80%.
- Nazwa „cappuccino” pochodzi od zakonu kapucynów, ponieważ swoim wyglądem przypomina brązowy kaptur ich habitów.
- Letnia kawa świetnie radzi sobie z usuwaniem śladów soli z brązowych skórzanych butów.
- Nowojorczycy piją przeciętnie 7 razy więcej kawy niż mieszkańcy innych miast w USA.
- W starożytnej Arabii, sytuacja w której mąż nie zapewnił żonie odpowiedniej ilości kawy, dawała jej prawo rozwodu.
Artykuł powstał dzięki współpracy ze sklepem https://zepterpolska.pl/